Animate On Scroll.
Nieuws
Animate On Scroll.
Wij zijn enorm trots dat Lieven is verkozen tot het BNA BESTE GEBOUW VAN HET JAAR 2023 in de categorie: leefbaarheid & sociale cohesie
Het door KENK Architecten ontworpen complex Lieven in Amsterdam Nieuw-West is genomineerd voor BNA Beste Gebouw van het Jaar 2023 in de categorie Leefbaarheid en Sociale Cohesie.
Uit het juryrapport:
Lieven op zijn beurt weet op vernuftige wijze stedelijke verdichting te verenigen met de realisatie van een luwe, groene openbare ruimte en voegt betaalbare woningen toe aan de stad. Er is lof voor de samenhang in het plan die mede voortkomt uit de goede samenwerking tussen de architecten en de opdrachtgever. De middelhoge baksteenblokken, die zich rustig tussen de bestaande bebouwing voegen, ziet de jury als een voorbeeld voor de verdichting waar steden nu voor staan. ‘Een krachtig en uitgebalanceerd project, dat toont hoe je goede woningen bouwt voor mensen met een kleine portemonnee’, oordeelt de jury.
De prestigieuze, nationale architectuurprijs wordt jaarlijks uitgereikt door de Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus voor ‘het gebouw met de meeste meerwaarde voor mens en maatschappij’.
Ga naar www.gebouwvanhetjaar.nl
Het wooncomplex LIEVEN (Blok 6 t/m 8, opdrachtgever De Key) is met 638 woningen een grootschalig, maar zeer gevarieerd hybride bouwblok met multifunctionele collectieve ruimtes en een gemeenschappelijke binnentuin. Met Lieven geeft woonstichting De Key aan honderden studenten en starters een kans om aan hun toekomst te bouwen met een zelfstandige woning in Amsterdam.
Het uitnodigende project is ook in sociaal opzicht zorgvuldig ontworpen, zodat bewoners elkaar ondanks de enorme schaal op ongedwongen manieren kunnen ontmoeten en een sociaal netwerk kunnen opbouwen in hun nieuwe woonomgeving. Aansluitend bij dit doel van ‘community building’ maakt De Key ruimte voor eigen initiatieven van (buurt)bewoners en zelfbeheer van o.a. de grote gemeenschappelijke stadstuin. Door een rijk palet van duurzame materialen met een warme uitstraling heeft het complex een menselijke maat.
Juryrapport: https://issuu.com/bna_publicaties/docs/bna_juryrapport_bgvhj2023_lr
Video: Lieven blok 6 ABC & blok 8 ABCD - Beste Gebouw van het Jaar 2023 - YouTube
Website KENK architecten: Link naar projectpagina
Uit het juryrapport:
Lieven op zijn beurt weet op vernuftige wijze stedelijke verdichting te verenigen met de realisatie van een luwe, groene openbare ruimte en voegt betaalbare woningen toe aan de stad. Er is lof voor de samenhang in het plan die mede voortkomt uit de goede samenwerking tussen de architecten en de opdrachtgever. De middelhoge baksteenblokken, die zich rustig tussen de bestaande bebouwing voegen, ziet de jury als een voorbeeld voor de verdichting waar steden nu voor staan. ‘Een krachtig en uitgebalanceerd project, dat toont hoe je goede woningen bouwt voor mensen met een kleine portemonnee’, oordeelt de jury.
De prestigieuze, nationale architectuurprijs wordt jaarlijks uitgereikt door de Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus voor ‘het gebouw met de meeste meerwaarde voor mens en maatschappij’.
Ga naar www.gebouwvanhetjaar.nl
Het wooncomplex LIEVEN (Blok 6 t/m 8, opdrachtgever De Key) is met 638 woningen een grootschalig, maar zeer gevarieerd hybride bouwblok met multifunctionele collectieve ruimtes en een gemeenschappelijke binnentuin. Met Lieven geeft woonstichting De Key aan honderden studenten en starters een kans om aan hun toekomst te bouwen met een zelfstandige woning in Amsterdam.
Het uitnodigende project is ook in sociaal opzicht zorgvuldig ontworpen, zodat bewoners elkaar ondanks de enorme schaal op ongedwongen manieren kunnen ontmoeten en een sociaal netwerk kunnen opbouwen in hun nieuwe woonomgeving. Aansluitend bij dit doel van ‘community building’ maakt De Key ruimte voor eigen initiatieven van (buurt)bewoners en zelfbeheer van o.a. de grote gemeenschappelijke stadstuin. Door een rijk palet van duurzame materialen met een warme uitstraling heeft het complex een menselijke maat.
Juryrapport: https://issuu.com/bna_publicaties/docs/bna_juryrapport_bgvhj2023_lr
Video: Lieven blok 6 ABC & blok 8 ABCD - Beste Gebouw van het Jaar 2023 - YouTube
Website KENK architecten: Link naar projectpagina
|
|
|
|
Animate On Scroll.
Lieven genomineerd voor de Amsterdamse Nieuwbouwprijs 2023
Ook dit jaar organiseert Amsterdam Woont, weer de Amsterdamse Nieuwbouwprijs, dé publieksprijs voor nieuwbouw in de stad. Samen met de gemeente Amsterdam, omroep AT5 en Bouwend Nederland vragen ze Amsterdammers hun favoriete nieuwbouwproject te kiezen.
Circa 60 nieuwbouwprojecten die onlangs in Amsterdam zijn opgeleverd, maken kans op de Amsterdamse Nieuwbouwprijs 2022. De publieksjury nomineert er tien. Daarna kan iederéén zijn stem uitbrengen. De stemming door het publiek start op vrijdag 19 mei. Het winnende project wordt op zaterdag 17 juni bekendgemaakt, tijdens de Dag van de Bouw. Wethouder Jacob Wedemeijer en een vertegenwoordiger van Bouwend Nederland zullen de Amsterdamse Nieuwbouwprijs 2023 op die dag uitreiken.
Circa 60 nieuwbouwprojecten die onlangs in Amsterdam zijn opgeleverd, maken kans op de Amsterdamse Nieuwbouwprijs 2022. De publieksjury nomineert er tien. Daarna kan iederéén zijn stem uitbrengen. De stemming door het publiek start op vrijdag 19 mei. Het winnende project wordt op zaterdag 17 juni bekendgemaakt, tijdens de Dag van de Bouw. Wethouder Jacob Wedemeijer en een vertegenwoordiger van Bouwend Nederland zullen de Amsterdamse Nieuwbouwprijs 2023 op die dag uitreiken.
Animate On Scroll.
Het door KENK architecten ontworpen Lieven in het Parool:
'Lieven is groot, maar oogt niet massaal'
Architectuurcriticus Jaap Huisman in Het Parool over de 1200 woningen in Lieven
'Sluipenderwijs is Lieven in de Delflandpleinbuurt uitgegroeid tot een van de grootste complexen van Amsterdam: 1200 woningen in verschillende grootte zijn sinds 2017 gerealiseerd. De nieuwste zijn begin deze maand aan de huurders overgedragen. Het is een breuk met de wederopbouw architectuur.'
'Bestaat er zoiets als vooruitgang in de architectuur?
Er zijn mensen die stellen dat vroeger alles beter was: de Amsterdamse School, de grachtengordel, de art nouveau. Daar staan andere meningen tegenover – er wordt duurzamer, energiezuiniger en vooral veel gevarieerder gebouwd dan vijftig jaar geleden.
Een voorbeeld van het laatste is goed te zien in Slotervaart. Nergens in Amsterdam is de transitie van oud naar nieuw zo zichtbaar als daar……… Als ergens een slag plaatsvindt tussen de oude en nieuwe samenleving is het wel in Nieuw-West, en wel heel specifiek in het vierkant tussen de Maassluisstraat, Rijswijkstraat, Voorburgstraat en de Overschiestraat.'
'De breuk met de eenvormigheid van de vroegere bouw is een feit. En niet alleen dat; deze radicale transformatie heeft ook een einde gemaakt aan de monocultuur die de samenleving van Nieuw-West bepaalde. Het vormt het bewijs dat er vooruitgang bestaat en dat een nieuwe invulling kan worden gegeven aan het begrip samenleving.'
> Link naar Parool artikel
> Link naar projectpagina
'Sluipenderwijs is Lieven in de Delflandpleinbuurt uitgegroeid tot een van de grootste complexen van Amsterdam: 1200 woningen in verschillende grootte zijn sinds 2017 gerealiseerd. De nieuwste zijn begin deze maand aan de huurders overgedragen. Het is een breuk met de wederopbouw architectuur.'
'Bestaat er zoiets als vooruitgang in de architectuur?
Er zijn mensen die stellen dat vroeger alles beter was: de Amsterdamse School, de grachtengordel, de art nouveau. Daar staan andere meningen tegenover – er wordt duurzamer, energiezuiniger en vooral veel gevarieerder gebouwd dan vijftig jaar geleden.
Een voorbeeld van het laatste is goed te zien in Slotervaart. Nergens in Amsterdam is de transitie van oud naar nieuw zo zichtbaar als daar……… Als ergens een slag plaatsvindt tussen de oude en nieuwe samenleving is het wel in Nieuw-West, en wel heel specifiek in het vierkant tussen de Maassluisstraat, Rijswijkstraat, Voorburgstraat en de Overschiestraat.'
'De breuk met de eenvormigheid van de vroegere bouw is een feit. En niet alleen dat; deze radicale transformatie heeft ook een einde gemaakt aan de monocultuur die de samenleving van Nieuw-West bepaalde. Het vormt het bewijs dat er vooruitgang bestaat en dat een nieuwe invulling kan worden gegeven aan het begrip samenleving.'
> Link naar Parool artikel
> Link naar projectpagina
Animate On Scroll.
Startblok Wormerveerstraat in 'Bouwwereld'
|
KENK architecten heeft in de Amsterdamse Spaarndammerbuurt Startblok gerealiseerd, een project met 100 zelfstandige woningen voor 50 starters en 50 statushouders. Met dit rijk gedetailleerde woongebouw, pal naast het historische monument van de gevierde Amsterdamse school-architect Michel de Klerk, voegt het bureau, samen met Woonstichting Lieven de Key, een nieuw hoofdstuk toe aan de zorgvuldige sociale woningbouwtraditie van de stad.
> Link naar artikel > Link naar projectpagina |
|
Lees meer
Sociale woningbouw blinkt vandaag de dag niet meer uit - zoals in de tijd van de Amsterdamse School - door rijke detaillering en voornaam materiaalgebruik. Dat KENK toch een rijk gedetailleerd woongebouw voor starters en asielzoekers kon maken, heeft te maken met Woonstichting Lieven de Key die zich een goed opdrachtgever met een hoog ambitieniveau betoonde. “Uiteraard speelde de plek ook een rol”, meent Pim Köther, als projectarchitect medeverantwoordelijk voor het ontwerp en de realisatie van dit zorgvuldig gedetailleerde gebouw. “Naast een gebouw van Michel de Klerk zet je niet zomaar iets neer.”
Hoopvol project
KENK architecten heeft in de Amsterdamse Spaarndammerbuurt een, zoals ze dat zelf noemen, hoopvol project met 100 zelfstandige woningen voor 50 starters en 50 statushouders gerealiseerd. Köther, zegt dat hoopvol vooral gaat over het programma. “Dat is best bijzonder. Momenteel woedt er een heftige maatschappelijke discussie over vluchtelingen en het tekort aan woningen voor starters, studenten en jongeren. Als Lieven de Key er dan voor kiest om op deze bijzonder plek een woon- en verblijfplek voor deze doelgroepen te maken, dan is dat hoopvol omdat het gebeurt. Er gaat wat mij betreft een prachtig signaal vanuit richting samenleving.”
Een misverstand
Daar komt bij dat het niet ‘zomaar’ een project is. KENK ontwierp een gebouw dat zich wat stijl en materiaalgebruik welhaast vanzelfsprekend aansluit bij het ernaast gelegen gebouw van de gevierde Amsterdamse school-architect Michel de Klerk. “Het vooroordeel wil dat een dergelijk ontwerp vandaag de dag realiseren niet meer kan. Te duur, te gecompliceerd en er zijn geen metselaars te vinden die een dergelijke gevel kunnen maken. Dat is dus een misverstand. Wij zijn in staat gebleken om met moderne middelen, de huidige stand van techniek en binnen de beschikbare budgetten toch iets moois te maken in de sociale huur dat aansluit bij de Amsterdamse school zonder dat het die bouwstijl naar de kroon wil steken.”
Op de vraag hoeveel lef je als bureau nodig hebt om een gebouw te ontwerpen dat pal aansluit op het ernaast gelegen historische monument van Michel de Klerk, zegt Köther: “De Klerk is een van mijn helden, misschien wel een held van de meeste architecten. Je kunt hem gerust de Mozart van de architectuur noemen. Als ik het goed heb, is hij als tekenaar bij Pierre Cuypers begonnen – hij was niet opgeleid als architect en is, net als Mozart, niet oud geworden. Als je dan ziet wat hij in die korte tijd gemaakt heeft (1884 – 1923, red.), dan was hij een uniek persoon. Misschien is De Klerk wel het grootste architectonische talent dat Nederland heeft voortgebracht. Hij past in elk geval in het rijtje Cuypers, Berlage en Dudok. Het schept dus verplichtingen als je pal naast een gebouw van een van je helden zelf een gebouw mag neerzetten.”
Specifieke kenmerken
Om tot een goed ontwerp te komen, ging Köther op zoek naar de specifieke kenmerken van de Amsterdamse school die naast het verbijzondere van hoeken en toepassen van ronde vormen ook gaat over repetitie, hiërarchie en het benadrukken van de plint en de kroon van het gebouw. “De ronde vormen van de Amsterdamse school zitten niet zozeer in ons werk, maar de klassieke thematiek en de hiërarchie en de repetitie vind je wel terug in ons werk. Daar zie je een soort overlap. Daarnaast kregen we op een gegeven moment het idee dat je het gebouw van De Klerk kon zien als een soort locomotief op de kop en een locomotief heeft wagons achter zich met een andere ordening. Ze zijn als het ware secundair aan de locomotief. Dat idee heeft ons geholpen een antwoord te geven op de vraag wat we moesten ontwerpen.”
Hij legt uit dat het programma van Startblok identiek is. Het zijn allemaal dezelfde, repeterende kamertjes aan de gevel. “Daar komt bij dat de Spaarnerdammerbuurt een negentiende-eeuwse wijk is. Die heeft vaak een verticale ordening, maar de Amsterdamse school is meer horizontaal geordend met kleiner ramen. We hebben dat gegeven verwerkt in ons ontwerp door toepassing van Amsterdamse schoolachtige vierkante ramen. Dat resulteerde in een relatief eenvoudige gevel in combinatie met de sculpturale vorm van De Klerk. Dat zie je weer terug in de verticale gevelelementen. De bovenste twee verdiepingen gaven we een dubbel ritme van gemetselde ribben die in het perspectief van de straat de kozijnen van de bovenste verdieping uit het zicht nemen waardoor optisch een gesloten, maar uitbundig gemodelleerde driedimensionale kroon ontstaat, kenmerkend voor veel stedelijke wanden uit de periode van de Amsterdamse School. Daarmee sluit Startblok goed aan op het ritme van het bestaande gebouw van De Klerk.”
Gebogen dak
Köther heeft geen moment overwogen om een gebogen dak als dat van het belendende perceel in het ontwerp van Startblok op te nemen. Budgettair gezien is dat volgens hem in sociale woningbouw zo goed als onmogelijk. Daarnaast waren er voldoende andere middelen voor handen om toch een rijk gedetailleerd gebouw te realiseren. In de plint van het gebouw zitten drie monumentale entrees met prachtige, speciaal voor dit project gemaakte houten deuren met aan weerszijde staanders van Belgische hardsteen.
Boven de drie entrees zijn zandstenen ornamenten verwerkt afkomstig van het schoolgebouw dat op de plek stond van Startblok, maar tegen de vlakte mocht omdat het gebouw weinig monumentale waarde bezat. Die oude ornamenten verwerken in een nieuw gebouw noemt Köther een vorm van culturele circulariteit.
De natuurstenen kaders komen ook terug naast de ramen en de vensterbanken in de plint van het gebouw. Het metselwerk in de plint springt bovendien extra in het oog. De stenen zijn in verticaal verband gemetseld in een heel chique, donkerpaarse gesinterde steen die prachtig aansluit op het verticale metselwerk van het naastgelegen meesterwerk van De Klerk. Het chique uitgevoerde metselwerk van de plint is volgens Köther een stijlkenmerk van de Amsterdamse school: waar je het gebouw kunt aanraken werden voorname materialen verwerkt. In de hoger gelegen verdiepingen werd het realtief simpeler gehouden.
De kroon van Startblok
Het metselwerk boven de plint ligt horizontaal. De vensterbanken van de eerste en tweede verdieping zijn uitgevoerd in hardsteen. De kaders naast de ramen steken uit en zijn uitgevoerd in metselwerk. De ramen van de derde en vierde verdieping kregen ook een hardstenen vensterbank, maar de naastgelegen kaders zijn hier doorgetrokken over twee verdiepingen. Ze vormen zo de kroon van Startblok en geven de gevel een prachtige ritmiek en schaduwwerking. Boven de kaders, pal onder de dakrand en over de hele lengte van het gebouw, zijn in het metselwerk als een soort lijst, iets verdiepte rechthoeken aangebracht die voor een iets subtielere schaduwwerking op de gevel zorgen dan de kaders langs de ramen van de derde en vierde verdieping. Met deze aanpak vond de creatie van KENK aansluiting bij die van De Klerk omdat Amsterdams schoolarchitectuur gaat over repetitie, hiërarchie en het benadrukken van de plint en de kroon.
Pittige bouwtechnische uitdaging
Een willekeurige voorbijganger zal het misschien niet eens zien, maar de rijk gedetailleerde gevel en de kroon van Startblok zijn uitgevoerd in prefab gevelelementen die aan de achterconstructie vastgemaakt zijn met metalen beugels. Het (laten) prefabriceren van de verschillende gevelelementen uitgevoerd in één formaat baksteen in dezelfde maatvoering was nog een pittige bouwtechnische uitdaging voor Jeffrey Kalschoven van KENK.
“Daar hebben we echt heel veel zorg aan besteed. Niet één steen is ongemoeid gelaten in het voortraject om het in de maatvoering te krijgen. Letterlijk elke baksteen heb ik daarvoor uitgetekend in Archicad om te kijken of we goed uitkwamen.”
Wat volgens hem ongebruikelijk was, is dat nog voor de bouwaanvraag de deur uitging, hij op steenniveau de gevel tot in de puntjes uitgezet heeft. “Hadden we dat niet gedaan, dan hadden we het gebouw nooit met De Nijs (de aannemer, red.) voor elkaar gekregen. We hebben nog pittige gesprekken moeten voeren over de dilataties en de zwaarte van de verankeringen. Dat was nodig want de gevelelementen zijn uitgevoerd in massieve baksteen en ook de hardstenen vensterbanken zijn massief. Dat maakt dat de elementen een zware verankering nodig hadden.”
Uiteindelijk is het ontwerp door de zorgvuldige voorbereiding en de harmonieuze samenspraak met de aannemer precies zo uitgevoerd als KENK het voor de bouwaanvraag bedacht had. den één op één binnen het beschikbare budget uitgevoerd. En zorgvuldigheid was volgens Kalschoven en Köther in deze situatie beslist geboden. “Het ging om een heel belangrijke gevel die perfect moest aansluiten op het gebouw van De Klerk. Naast het metselwerk werd ook de vorm van de houten deuren en die van het Belgische hardsteen voor de bouwaanvraag tot in detail uitgetekend. Hiermee is Startblok al met al toch nog een typische KENK geworden: een gebouw dat zich onderscheid door een opvallende vanzelfsprekendheid.”
Projectgegevens
Opdrachtgever Woonstichting Lieven De KEY, Amsterdam
Ontwerpbureau KENK architecten, Amsterdam
Projectarchitect(en) Pim Köther, Ad Koedijk
Medewerkers Jeffrey Kalschoven, Mariska van Eldonk
Aanvang bouw oktober 2020
Oplevering december 2021
Programma 96 woningen (waarvan 50% voor starters en 50% voor statushouders) en een gemeenschappelijke woonkamer
Plaats Amsterdam
Adviseur constructie Adams Bouwadviesbureau, Druten
Adviseur installaties Bongers-Jansen installatieadvies, Gaanderen
Adviseur akoestiek Buro Bouwfysica, Capelle aan den IJssel
Adviseur bouwfysica Buro Bouwfysica, Capelle aan den IJssel
Adviseur brandveiligheid Buro Bouwfysica, Capelle aan den IJssel
Aannemer Bouwbedrijf M.J. de Nijs & Zonen, Warmenhuizen
Bruto vloeroppervlakte 3940 m2
Aanvang bouw oktober 2020
Bouwsom inclusief installaties € 8.175.000
Bouwsom exclusief installaties € 5.800.000
Tekst Peter de Winter Foto’s Roos Aldershoff
Hoopvol project
KENK architecten heeft in de Amsterdamse Spaarndammerbuurt een, zoals ze dat zelf noemen, hoopvol project met 100 zelfstandige woningen voor 50 starters en 50 statushouders gerealiseerd. Köther, zegt dat hoopvol vooral gaat over het programma. “Dat is best bijzonder. Momenteel woedt er een heftige maatschappelijke discussie over vluchtelingen en het tekort aan woningen voor starters, studenten en jongeren. Als Lieven de Key er dan voor kiest om op deze bijzonder plek een woon- en verblijfplek voor deze doelgroepen te maken, dan is dat hoopvol omdat het gebeurt. Er gaat wat mij betreft een prachtig signaal vanuit richting samenleving.”
Een misverstand
Daar komt bij dat het niet ‘zomaar’ een project is. KENK ontwierp een gebouw dat zich wat stijl en materiaalgebruik welhaast vanzelfsprekend aansluit bij het ernaast gelegen gebouw van de gevierde Amsterdamse school-architect Michel de Klerk. “Het vooroordeel wil dat een dergelijk ontwerp vandaag de dag realiseren niet meer kan. Te duur, te gecompliceerd en er zijn geen metselaars te vinden die een dergelijke gevel kunnen maken. Dat is dus een misverstand. Wij zijn in staat gebleken om met moderne middelen, de huidige stand van techniek en binnen de beschikbare budgetten toch iets moois te maken in de sociale huur dat aansluit bij de Amsterdamse school zonder dat het die bouwstijl naar de kroon wil steken.”
Op de vraag hoeveel lef je als bureau nodig hebt om een gebouw te ontwerpen dat pal aansluit op het ernaast gelegen historische monument van Michel de Klerk, zegt Köther: “De Klerk is een van mijn helden, misschien wel een held van de meeste architecten. Je kunt hem gerust de Mozart van de architectuur noemen. Als ik het goed heb, is hij als tekenaar bij Pierre Cuypers begonnen – hij was niet opgeleid als architect en is, net als Mozart, niet oud geworden. Als je dan ziet wat hij in die korte tijd gemaakt heeft (1884 – 1923, red.), dan was hij een uniek persoon. Misschien is De Klerk wel het grootste architectonische talent dat Nederland heeft voortgebracht. Hij past in elk geval in het rijtje Cuypers, Berlage en Dudok. Het schept dus verplichtingen als je pal naast een gebouw van een van je helden zelf een gebouw mag neerzetten.”
Specifieke kenmerken
Om tot een goed ontwerp te komen, ging Köther op zoek naar de specifieke kenmerken van de Amsterdamse school die naast het verbijzondere van hoeken en toepassen van ronde vormen ook gaat over repetitie, hiërarchie en het benadrukken van de plint en de kroon van het gebouw. “De ronde vormen van de Amsterdamse school zitten niet zozeer in ons werk, maar de klassieke thematiek en de hiërarchie en de repetitie vind je wel terug in ons werk. Daar zie je een soort overlap. Daarnaast kregen we op een gegeven moment het idee dat je het gebouw van De Klerk kon zien als een soort locomotief op de kop en een locomotief heeft wagons achter zich met een andere ordening. Ze zijn als het ware secundair aan de locomotief. Dat idee heeft ons geholpen een antwoord te geven op de vraag wat we moesten ontwerpen.”
Hij legt uit dat het programma van Startblok identiek is. Het zijn allemaal dezelfde, repeterende kamertjes aan de gevel. “Daar komt bij dat de Spaarnerdammerbuurt een negentiende-eeuwse wijk is. Die heeft vaak een verticale ordening, maar de Amsterdamse school is meer horizontaal geordend met kleiner ramen. We hebben dat gegeven verwerkt in ons ontwerp door toepassing van Amsterdamse schoolachtige vierkante ramen. Dat resulteerde in een relatief eenvoudige gevel in combinatie met de sculpturale vorm van De Klerk. Dat zie je weer terug in de verticale gevelelementen. De bovenste twee verdiepingen gaven we een dubbel ritme van gemetselde ribben die in het perspectief van de straat de kozijnen van de bovenste verdieping uit het zicht nemen waardoor optisch een gesloten, maar uitbundig gemodelleerde driedimensionale kroon ontstaat, kenmerkend voor veel stedelijke wanden uit de periode van de Amsterdamse School. Daarmee sluit Startblok goed aan op het ritme van het bestaande gebouw van De Klerk.”
Gebogen dak
Köther heeft geen moment overwogen om een gebogen dak als dat van het belendende perceel in het ontwerp van Startblok op te nemen. Budgettair gezien is dat volgens hem in sociale woningbouw zo goed als onmogelijk. Daarnaast waren er voldoende andere middelen voor handen om toch een rijk gedetailleerd gebouw te realiseren. In de plint van het gebouw zitten drie monumentale entrees met prachtige, speciaal voor dit project gemaakte houten deuren met aan weerszijde staanders van Belgische hardsteen.
Boven de drie entrees zijn zandstenen ornamenten verwerkt afkomstig van het schoolgebouw dat op de plek stond van Startblok, maar tegen de vlakte mocht omdat het gebouw weinig monumentale waarde bezat. Die oude ornamenten verwerken in een nieuw gebouw noemt Köther een vorm van culturele circulariteit.
De natuurstenen kaders komen ook terug naast de ramen en de vensterbanken in de plint van het gebouw. Het metselwerk in de plint springt bovendien extra in het oog. De stenen zijn in verticaal verband gemetseld in een heel chique, donkerpaarse gesinterde steen die prachtig aansluit op het verticale metselwerk van het naastgelegen meesterwerk van De Klerk. Het chique uitgevoerde metselwerk van de plint is volgens Köther een stijlkenmerk van de Amsterdamse school: waar je het gebouw kunt aanraken werden voorname materialen verwerkt. In de hoger gelegen verdiepingen werd het realtief simpeler gehouden.
De kroon van Startblok
Het metselwerk boven de plint ligt horizontaal. De vensterbanken van de eerste en tweede verdieping zijn uitgevoerd in hardsteen. De kaders naast de ramen steken uit en zijn uitgevoerd in metselwerk. De ramen van de derde en vierde verdieping kregen ook een hardstenen vensterbank, maar de naastgelegen kaders zijn hier doorgetrokken over twee verdiepingen. Ze vormen zo de kroon van Startblok en geven de gevel een prachtige ritmiek en schaduwwerking. Boven de kaders, pal onder de dakrand en over de hele lengte van het gebouw, zijn in het metselwerk als een soort lijst, iets verdiepte rechthoeken aangebracht die voor een iets subtielere schaduwwerking op de gevel zorgen dan de kaders langs de ramen van de derde en vierde verdieping. Met deze aanpak vond de creatie van KENK aansluiting bij die van De Klerk omdat Amsterdams schoolarchitectuur gaat over repetitie, hiërarchie en het benadrukken van de plint en de kroon.
Pittige bouwtechnische uitdaging
Een willekeurige voorbijganger zal het misschien niet eens zien, maar de rijk gedetailleerde gevel en de kroon van Startblok zijn uitgevoerd in prefab gevelelementen die aan de achterconstructie vastgemaakt zijn met metalen beugels. Het (laten) prefabriceren van de verschillende gevelelementen uitgevoerd in één formaat baksteen in dezelfde maatvoering was nog een pittige bouwtechnische uitdaging voor Jeffrey Kalschoven van KENK.
“Daar hebben we echt heel veel zorg aan besteed. Niet één steen is ongemoeid gelaten in het voortraject om het in de maatvoering te krijgen. Letterlijk elke baksteen heb ik daarvoor uitgetekend in Archicad om te kijken of we goed uitkwamen.”
Wat volgens hem ongebruikelijk was, is dat nog voor de bouwaanvraag de deur uitging, hij op steenniveau de gevel tot in de puntjes uitgezet heeft. “Hadden we dat niet gedaan, dan hadden we het gebouw nooit met De Nijs (de aannemer, red.) voor elkaar gekregen. We hebben nog pittige gesprekken moeten voeren over de dilataties en de zwaarte van de verankeringen. Dat was nodig want de gevelelementen zijn uitgevoerd in massieve baksteen en ook de hardstenen vensterbanken zijn massief. Dat maakt dat de elementen een zware verankering nodig hadden.”
Uiteindelijk is het ontwerp door de zorgvuldige voorbereiding en de harmonieuze samenspraak met de aannemer precies zo uitgevoerd als KENK het voor de bouwaanvraag bedacht had. den één op één binnen het beschikbare budget uitgevoerd. En zorgvuldigheid was volgens Kalschoven en Köther in deze situatie beslist geboden. “Het ging om een heel belangrijke gevel die perfect moest aansluiten op het gebouw van De Klerk. Naast het metselwerk werd ook de vorm van de houten deuren en die van het Belgische hardsteen voor de bouwaanvraag tot in detail uitgetekend. Hiermee is Startblok al met al toch nog een typische KENK geworden: een gebouw dat zich onderscheid door een opvallende vanzelfsprekendheid.”
Projectgegevens
Opdrachtgever Woonstichting Lieven De KEY, Amsterdam
Ontwerpbureau KENK architecten, Amsterdam
Projectarchitect(en) Pim Köther, Ad Koedijk
Medewerkers Jeffrey Kalschoven, Mariska van Eldonk
Aanvang bouw oktober 2020
Oplevering december 2021
Programma 96 woningen (waarvan 50% voor starters en 50% voor statushouders) en een gemeenschappelijke woonkamer
Plaats Amsterdam
Adviseur constructie Adams Bouwadviesbureau, Druten
Adviseur installaties Bongers-Jansen installatieadvies, Gaanderen
Adviseur akoestiek Buro Bouwfysica, Capelle aan den IJssel
Adviseur bouwfysica Buro Bouwfysica, Capelle aan den IJssel
Adviseur brandveiligheid Buro Bouwfysica, Capelle aan den IJssel
Aannemer Bouwbedrijf M.J. de Nijs & Zonen, Warmenhuizen
Bruto vloeroppervlakte 3940 m2
Aanvang bouw oktober 2020
Bouwsom inclusief installaties € 8.175.000
Bouwsom exclusief installaties € 5.800.000
Tekst Peter de Winter Foto’s Roos Aldershoff
Lees minder
Animate On Scroll.
Libertas in Groningen opgeleverd aan Nijestee en de SSH
|
Wethouder Rik van Niejenhuis en SSH directeur Rob Donninger en zijn enthousiast over de door KENK architecten ontworpen 'chique' woontoren.
De 270 studenten van de Universety College krijgen begin volgend jaar de sleutel van deze 60 meter hoge toren. KENK architecten is trots op dit nieuwe baken in het mooie Groningen en wenst de studenten veel (woon)plezier en inspiratie toe. Libertas heeft een statige klassieke en tijdloze uitstraling, alsof het er altijd al geweest is. Door de ‘twist’ met de ramen heeft het echter ook iets mysterieus. Daarnaast heeft het een prachtige plint waardoor het op voetgangers niveau ook heel rijk is. En 'last but not least' zorgt de materialisatie met de circulaire en aardbeving bestendige beplating voor een natuursteen 'look' en daardoor voor een zeer chique uitstraling, passend bij de hoogte van het gebouw op de bijzondere locatie zo vlak bij het centrum van Groningen. > Link naar projectpagina |
|
Lees meer
18 verdiepingen
Het woongebouw van net geen 60 meter hoog telt 18 verdiepingen. Libertas is opgedeeld in clusters met elk een gemeenschappelijke keuken. Er zijn daarnaast gezamenlijke voorzieningen zoals een dakterras, een studieruimte, een wasserette en een fietsenstalling. De woontoren is aangesloten op de warmte-koudeopslag (WKO) van WarmteStad.
Communitygevoel
Rob Donninger, directeur SSH: “Het is een gebouw dat goed past bij de behoeften van de studenten van University College Groningen. In Libertas hebben we nu voor het eerst ongemeubileerde en gemeubileerde kamers door elkaar. Voor Nederlandse én internationale studenten die, voor korte of lange tijd, aan het University College in Groningen studeren. Met dit concept spelen we in op de behoeften van elk van deze verschillende doelgroepen, waarbij ze toch ook gemengd samen kunnen wonen en leven. Een behoefte die ze gemeen hebben.”
Inspirerend ecosysteemLibertas is onderdeel van de Healthy Ageing Campus. Het terrein van deze campus is ongeveer 30 hectare groot en is een inspirerend ecosysteem waar onderzoekers van de RUG, UMCG en ondernemers samenwerken met overheden op het gebied van innovaties. Ook zal de UCG een onderwijsgebouw krijgen aan de Bloemsingel.
Inovatief en recyclebaar gevelsysteem
Libertas heeft een innovatief en recyclebaar gevelsysteem bestaande uit een binnenblad met gezette staalprofielen dat bekleed wordt met eveneens recyclebare keramische panelen. Deze panelen zijn veredeld met het HYTECT systeem dat door middel van fotokatalyse schadelijke stikstofoxides uit uitlaatgassen kan binden en afvoeren. Hiermee draagt het gebouw bij aan het verbeteren van de luchtkwaliteit in de omgeving.
De flexibele draagstructuur maakt het mogelijk de toren in de toekomst te transformeren naar een ander woonprogramma.
> Link naar: Circulaire gevel Libertas verbetert luchtkwaliteit
Het woongebouw van net geen 60 meter hoog telt 18 verdiepingen. Libertas is opgedeeld in clusters met elk een gemeenschappelijke keuken. Er zijn daarnaast gezamenlijke voorzieningen zoals een dakterras, een studieruimte, een wasserette en een fietsenstalling. De woontoren is aangesloten op de warmte-koudeopslag (WKO) van WarmteStad.
Communitygevoel
Rob Donninger, directeur SSH: “Het is een gebouw dat goed past bij de behoeften van de studenten van University College Groningen. In Libertas hebben we nu voor het eerst ongemeubileerde en gemeubileerde kamers door elkaar. Voor Nederlandse én internationale studenten die, voor korte of lange tijd, aan het University College in Groningen studeren. Met dit concept spelen we in op de behoeften van elk van deze verschillende doelgroepen, waarbij ze toch ook gemengd samen kunnen wonen en leven. Een behoefte die ze gemeen hebben.”
Inspirerend ecosysteemLibertas is onderdeel van de Healthy Ageing Campus. Het terrein van deze campus is ongeveer 30 hectare groot en is een inspirerend ecosysteem waar onderzoekers van de RUG, UMCG en ondernemers samenwerken met overheden op het gebied van innovaties. Ook zal de UCG een onderwijsgebouw krijgen aan de Bloemsingel.
Inovatief en recyclebaar gevelsysteem
Libertas heeft een innovatief en recyclebaar gevelsysteem bestaande uit een binnenblad met gezette staalprofielen dat bekleed wordt met eveneens recyclebare keramische panelen. Deze panelen zijn veredeld met het HYTECT systeem dat door middel van fotokatalyse schadelijke stikstofoxides uit uitlaatgassen kan binden en afvoeren. Hiermee draagt het gebouw bij aan het verbeteren van de luchtkwaliteit in de omgeving.
De flexibele draagstructuur maakt het mogelijk de toren in de toekomst te transformeren naar een ander woonprogramma.
> Link naar: Circulaire gevel Libertas verbetert luchtkwaliteit
Lees minder
Animate On Scroll.
"Streng én warmbloedig", Startblok Wormerveerstraat in het Parool
|
Een mooie beschrijving van ons project aan de Wormerveerstraat door Jaap Huisman.
"Vergeleken met de weinig opwekkende stadsvernieuwing uit de jaren tachtig is het opmerkelijk dat architecten en opdrachtgevers de Amsterdamse School hebben herontdekt als inspiratiebron. De revival verwondert, er is immers een gebrek aan vaklieden en de prijs van bouwmaterialen is hoog. In dat opzicht is het derde Startblok al een hele overwinning op de malaise." Gepubliceerd in Het Parool van dinsdag 19 april. > Link naar volledige artikel > Link naar projectpagina |
|
Animate On Scroll.
Pim Köther spreker in Pakhuis de zwijger over 'Een goede woonstart'
|
Pim Köther van KENK architecten was één van de sprekers aan programma "Een goede woonstart. Hoe ontwerpen we gemengde wooncomplexen waar starters en statushouders prettig wonen?"
In Pakhuis de Zwijger spraken bewoners, ontwerpers, medewerkers woningcorporaties en onderzoekers over het ontwerp, beheer en organisatie van deze complexen in Amsterdam. Pim Köther gaf daarbij een toelichting op ons project Startblok Wormerveerstraat in de Spaarndammerbuurt, direct gelegen naast een iconisch project van Michel de Klerk. Deze bijzondere woonvorm biedt veel mogelijkheden maar ook uitdagingen voor starters en statushouders om van elkaar te leren en samen een ‘community ‘ op te bouwen. Een goede start van het noodzakelijke gesprek over wat goed gaat en wat er zeker beter moet! > Link naar video Pakhuis de Zwijger / Een goede woonstart > Link naar projectpagina |
|
Animate On Scroll.
1e fase Terrazzo in Den Bosch opgeleverd aan Altera
|
In Den Bosch zijn 54 nieuwbouw appartementen in het door KENK architecten ontworpen project Terrazzo opgeleverd de belegger Altera.
Terrazzo, is een stedelijk bouwblok aan de zuidrand van het Paleiskwartier en is één van de laatste blokken in het zo prachtige Paleiskwartier, een nieuw stuk binnenstad naast het centraal station in ’s-Hertogenbosch. En in onze ogen is het ook één van de mooiste blokken in het Paleiskwartier. Het is een plan met verschillende ‘gezichten’. Het kamvormige blok opent zich naar het zuiden en maakt een stedelijke wand gericht op de Hof-vijver, daarnaast komt er een fraaie toren gericht op het Hofplein. Geïnspireerd op de fraaie stedelijke architectuur van het Paleiskwartier krijgen al deze verschillende gevels een eigen karakter. > Link naar projectpagina > Link naar Altera |
|
Lees meer
Lees minder
Animate On Scroll.
Startblok Wormerveerstraat op genomineerd voor ARC22
|
|
Het door KENK Architecten ontworpen Startblok Wormerveerstraat is geselecteerd voor de longlist van de prestigieuze Architectuur Award ARC22.
Het project in de Amsterdamse Spaarndammerbuurt, bestaat uit een T-vormige invulling direct naast een project van de legendarische Amsterdamse school architect Michel de Klerk. Het Startblok Wormerveerstraat bestaat uit een community van 96 jongeren van 18 tot en met 27 jaar, de helft uit Nederland en de helft statushouder.
Belangrijk is dat de jonge starters en de ‘nieuwkomers’ elkaar leren kennen en dat zij elkaar stimuleren in hun ontwikkeling. Zo is er een gezamenlijke woonkamer, ruimtelijke hal en een gemeenschappelijke tuin. Het woonblok van 5 woonlagen is uitgevoerd met metselwerk geïnspireerd op de Amsterdam School architectuur uit de omgeving.
> Link naar ARC22 Longlist
> Link naar ARC22 Project
> Link naar projectpagina
Het project in de Amsterdamse Spaarndammerbuurt, bestaat uit een T-vormige invulling direct naast een project van de legendarische Amsterdamse school architect Michel de Klerk. Het Startblok Wormerveerstraat bestaat uit een community van 96 jongeren van 18 tot en met 27 jaar, de helft uit Nederland en de helft statushouder.
Belangrijk is dat de jonge starters en de ‘nieuwkomers’ elkaar leren kennen en dat zij elkaar stimuleren in hun ontwikkeling. Zo is er een gezamenlijke woonkamer, ruimtelijke hal en een gemeenschappelijke tuin. Het woonblok van 5 woonlagen is uitgevoerd met metselwerk geïnspireerd op de Amsterdam School architectuur uit de omgeving.
> Link naar ARC22 Longlist
> Link naar ARC22 Project
> Link naar projectpagina
Animate On Scroll.
'Libertas' in Groningen genomineerd voor de 'Holland Hoogbouw Award'
De door KENK architecten ontworpen woontoren 'Libertas' in Groningen is genomineerd voor de Holland Hoogbouw Award 2022 (HHF 2022) georganiseerd door het Skyscraper City Forum.
(A forum community dedicated to skyscrapers, towers, highrises, construction, and city planning enthusiasts.) Wij zijn er trots op om met Libertas in de lijst te staan van de 22 genomineerde projecten in Nederland. Een lijst gemaakt voor hoogbouwkenners door hoogbouwkenners. > Link naar HHF award / Skyscraper city > Link naar projectpagina |
|
Animate On Scroll.
Opdrachtgevers over KENK architecten
"Uitmuntend opdrachtnemer in combinatie met professioneel opdrachtgeverschap resulteert in mooi wonen voor woonstarters"
ir. Rik Harmsen van Woonstichting Lieven de Key over samenwerking met KENK architecten
|
|
|
"Bijzonder prettig in de samenwerking is de open en ontspannen communicatie van (project)architect tot medewerker van het bureau. Dat laat niet onverlet dat op de momenten die er echt toe doen de architecten er staan: in de toelichting bij de commissie ruimtelijke kwaliteit, in de toelichtingen op de plannen bij de gemeente en voor de buurt, de dialoog met belanghebbenden, en de uiteenzetting van het ontworpen plan bij onze huurders. De ontwerpstijl is in hun oeuvre herkenbaar en in alle bijzonder goed gedetailleerd. De gebouwen laten zich goed lezen door de bewoners en bezoekers zowel op afstand als in het gebouw. Gelukkig zijn er nog ontwerpers die zich bekommeren om de kwaliteit van een corridor of galerij en de woningentrees en plattegronden.
KENK architecten heeft in het verleden al diverse keren samengewerkt met woonstichting Lieven de Key. Dit heeft steeds geleid tot een kwalitatief en architectonisch hoogstaand woningbouwproject. In 2000 leidde dit zelfs tot de prestigieuze opdrachtgeversprijs de Gouden Piramide.
De opgedane ervaring en goede samenwerking vraagt op termijn om een vervolg!"
KENK architecten heeft in het verleden al diverse keren samengewerkt met woonstichting Lieven de Key. Dit heeft steeds geleid tot een kwalitatief en architectonisch hoogstaand woningbouwproject. In 2000 leidde dit zelfs tot de prestigieuze opdrachtgeversprijs de Gouden Piramide.
De opgedane ervaring en goede samenwerking vraagt op termijn om een vervolg!"
Lees gehele tekst
"Voor het project genaamd Lieven blok 6&8 heeft Woonstichting Lieven de Key op de haar gebruikelijke wijze een architectenselectie georganiseerd. Hierbij is in eerste instantie gewerkt van longlist naar een shortlist van 4-tal architecten die allen de ontwerpopgave passend kunnen oppakken. Het project Lieven 6&8 met 538 starterswoningen maakt deel uit van het ‘vlaggenschip’ van Lieven de Key voor in totaal 1200 studenten- en starterswoningen.
De beoordeling van het ontwerpvoorstel is op een aantal gewogen criteria beoordeeld. KENK architecten heeft destijds hoog gescoord op het volgende samenstel van criteria en deze vervolgens ook na selectie ten volle waargemaakt.
KENK architecten heeft in het verleden al diverse keren samengewerkt met woonstichting Lieven de Key. Dit heeft steeds geleid tot een kwalitatief en architectonisch hoogstaand woningbouwproject. In 2000 leidde dit zelfs tot de prestigieuze opdrachtgeversprijs de Gouden Piramide.
De beoordeling van het ontwerpvoorstel is op een aantal gewogen criteria beoordeeld. KENK architecten heeft destijds hoog gescoord op het volgende samenstel van criteria en deze vervolgens ook na selectie ten volle waargemaakt.
- Visie op de opgave en de vertaling naar een schetsontwerp;
- Presentatievermogen (project)architect aan de buurt, aan de gemeente, de welstand en de uiteindelijke woon community;
- De te verwachten samenwerking tussen opdrachtgever en architect;
- Referenties van reeds gemaakt werk in relatie tot de ontwerpopgave;
- De snelheid en accuratesse in de uitwerking naar de omgevingsvergunning, technisch ontwerp en uitvoeringsontwerp;
- Het gevraagde honorarium en de volledigheid van de offerte in relatie tot het budget;
- De ervaring met woonontwerpen in sociale woningbouw.
KENK architecten heeft in het verleden al diverse keren samengewerkt met woonstichting Lieven de Key. Dit heeft steeds geleid tot een kwalitatief en architectonisch hoogstaand woningbouwproject. In 2000 leidde dit zelfs tot de prestigieuze opdrachtgeversprijs de Gouden Piramide.
|
|
Bijzonder prettig in de samenwerking is de open en ontspannen communicatie van (project)architect tot medewerker van het bureau. Dat laat niet onverlet dat op de momenten die er echt toe doen de architecten er staan: in de toelichting bij de commissie ruimtelijke kwaliteit, in de toelichtingen op de plannen bij de gemeente en voor de buurt, de dialoog met belanghebbenden, en de uiteenzetting van het ontworpen plan bij onze huurders. De ontwerpstijl is in hun oeuvre herkenbaar en in alle bijzonder goed gedetailleerd. De gebouwen laten zich goed lezen door de bewoners en bezoekers zowel op afstand als in het gebouw. Gelukkig zijn er nog ontwerpers die zich bekommeren om de kwaliteit van een corridor of galerij en de woningentrees en plattegronden.
De opgedane ervaring en goede samenwerking vraagt om een vervolg!"
Woonstichting Lieven de Key
ir. Rik Harmsen
Rik.Harmsen@lievendekey.nl
> Link naar projectpagina Lieven
De opgedane ervaring en goede samenwerking vraagt om een vervolg!"
Woonstichting Lieven de Key
ir. Rik Harmsen
Rik.Harmsen@lievendekey.nl
> Link naar projectpagina Lieven
Lees minder
Animate On Scroll.
Andreas Muilwijk, projectleider voorbereiding a.i. bij Bot Bouw over de samenwerking in BIM met KENK architecten
In de zomer van 2022 heeft Bot Bouw het wooncomplex ‘Lieven’ in Amsterdam Nieuw-West opgeleverd aan opdrachtgever Woonstichting Lieven de Key. Het ontwerp van ‘Lieven’ is van KENK architecten te Amsterdam. KENK architecten heeft, in nauwe samenwerking met Bot Bouw, ook de bouwvoorbereidingsfase van het project gedaan met inzet van BIM volgens de Bot Bouw ILS methodiek.
“Al tijdens de eerste gesprekken in het bouwteam bleek KENK architecten over veel kennis te beschikken van BIM en het proces van bouwvoorbereiding, met veel respect voor de belangen van de overige bouwteampartners en met de projectdoelstellingen op de eerste plaats”, zegt Andreas Muilwijk. “KENK architecten zijn plezierige en kundige bouwteamcollega’s, die hun werk doen met veel kennis en toewijding en met een goede balans tussen architectuur en technische uitwerking. Hierdoor konden we, zonder oponthoud en verlies van kennis, direct vanuit de DO fase de UO fase opstarten, een belangrijke meerwaarde ten opzichte van een uitwerkbureau”.
> Link naar Bot Bouw / Lieven
> Link naar projectpagina Lieven
“Al tijdens de eerste gesprekken in het bouwteam bleek KENK architecten over veel kennis te beschikken van BIM en het proces van bouwvoorbereiding, met veel respect voor de belangen van de overige bouwteampartners en met de projectdoelstellingen op de eerste plaats”, zegt Andreas Muilwijk. “KENK architecten zijn plezierige en kundige bouwteamcollega’s, die hun werk doen met veel kennis en toewijding en met een goede balans tussen architectuur en technische uitwerking. Hierdoor konden we, zonder oponthoud en verlies van kennis, direct vanuit de DO fase de UO fase opstarten, een belangrijke meerwaarde ten opzichte van een uitwerkbureau”.
> Link naar Bot Bouw / Lieven
> Link naar projectpagina Lieven